Wall Street wacht in spanning af of de Federal Reserve (Fed) de rente verhoogt. Neemt de Amerikaanse centrale bank voor het eerst sinds 2006 dit besluit, dan zet dat de financiële wereld op zijn kop. De afgelopen zeven jaar stond de rentepolitiek op nul procent. Op het moment dat de wereld het ergste leed van de economische crisis achter zich laat, zou een renteverhoging een definitieve breuk met het verleden betekenen. Het betekent het einde van een economisch zware periode met ‘gratis geld’.

Dilemma

Economen achten de kans op renteverhoging op ongeveer drie op tien. Experts verwachten dat de Fed de rente niet zal verhogen, maar helemaal zeker zijn ze ook niet. Die onzekerheid heeft de afgelopen maanden gezorgd voor spanningen in de economische wereld. Desondanks viel het met de koersdalingen op de Dow Jones in New York en onze eigen AEX relatief mee. Voor het eerst sinds de economische crisis zit de Amerikaanse economie weer in de lift. Enerzijds zou een renteverhoging dus geen verrassing zijn. Anderzijds zorgt de koersval in China en de wisselende beurzen voor grote twijfels bij de Federal Reserve.

De Amerikaanse obligatiemarkt

Het monetaire beleid in de Verenigde Staten ligt voor een belangrijk deel in handen van Federal Reserve. Zij vormt het bestuursorgaan van de Amerikaanse Centrale Bank. Na het uitbreken van de kredietcrisis in oktober 2008 maakte de wereldeconomie zware tijden mee. Terwijl de rente in 2006 nog op 5,25 stond, verlaagde de Fed na de bankencrisis de rente naar slechts 0,25 procent. Een poging om de noodlijdende economie draaiende te houden, zodat burgers op die manier goedkoper geld konden lenen. Nu, zeven jaar later, gloort er eindelijk weer hoop aan de horizon. De Amerikaanse obligatiemarkt is enorm, de grootste ter wereld. In 2014 groeide de Amerikaanse economie met 4.6 procent, de sterkste toename in 2.5 jaar.

Consumenten en bedrijven

Een renteverhoging door de FED zal grote impact hebben op consumenten en bedrijven. Zij zullen minder goedkoop geld kunnen lenen. Bedrijven lenen vaak grote bedragen om te investeren en om winst te halen. Met een rendement van bijvoorbeeld 8 procent op het vermogen in het bedrijf, betekent het lenen van 5 procent een winst van 3 procent. Door een hogere rente zal het percentage tussen het rendement op vermogen en het bedrag kleiner worden. Bedrijven maken dus minder winst. Als bedrijven ook nog aandelen hebben, gaat deze winst ook omlaag. Ook de aandelenmarkt zal dus veranderen.

Positieve gevolgen

Desondanks betekent een renteverhoging van de FED niet alleen slecht nieuws. Het verlossende antwoord, wat dat dan ook mag zijn, zal een einde maken aan de slopende onzekerheid die de wereldeconomie al maanden in zijn greep houdt. Verhalen over een opkomende renteverhoging doen al langere tijd de ronde. Bovendien zou renteverhoging positief uitpakken voor spaarders, die door de lage rente van de afgelopen jaren weinig geld in hun portemonnee overhielden. Daarnaast zal de rente op staatsobligaties hoger worden. Beleggers zullen investeringen met weinig risico, minder investeren in aandelen en meer op spaarrekeningen.

Een nieuw hoofdstuk

De kans is aanwezig dat de Fed de rente besluit nog niet te verhogen. Wellicht hakt de Federal Reserve over een paar maanden de knoop door. Na de eerste renteverhoging volgen er wellicht meer. Hoe dan ook zal dit besluit een nieuw hoofdstuk inluiden in de wereldeconomie.